Identyfikacja zagrożeń: co to jest?
Identyfikacja zagrożeń jest pierwszym krokiem do zwiększenia bezpieczeństwa produktów i procesów. Dlatego też wszystkie standardy systemów zarządzania związane w jakikolwiek sposób z bezpieczeństwem zawierają wymagania dotyczące identyfikacji zagrożeń i ryzyka.
Niezależnie od tego, czy chodzi o bezpieczeństwo żywności, czy bezpieczeństwo i higienę pracy, zagrożenia mogą być wieloaspektowe i stale ewoluować. Sprawia to, że proces ich identyfikacji jest trudny. Rozpoznawanie zagrożeń pomoże każdej organizacji skuteczniej zarządzać i jest podstawą proaktywnych procesów i kultury bezpieczeństwa. Przyjęcie go sprawia, że ocena i kontrola zagrożeń staje się integralną częścią codziennych działań organizacji. Stanowi to podstawę ustrukturyzowanego podejścia i promuje zbiorową odpowiedzialność za angażowanie się w krytyczne praktyki bezpieczeństwa.
Co to jest zagrożenie?
Zagrożenie to źródło, które może powodować szkody lub niekorzystne skutki dla zdrowia osób. Nie musi ono koniecznie prowadzić do szkody, ale może ją spowodować.
Identyfikacja zagrożeń w miejscu pracy jest niezbędna, ponieważ mogą one mieć różny charakter, od namacalnych, takich jak niestrzeżone maszyny, po nienamacalne, takie jak stres lub duże obciążenie pracą. Zagrożenia mogą być tak oczywiste, jak wyciek na podłogę lub tak subtelne, jak długotrwałe narażenie na niskie poziomy toksycznych chemikaliów.
Zagrożenia dla bezpieczeństwa żywności odnoszą się do zanieczyszczeń biologicznych, chemicznych lub fizycznych występujących w całym łańcuchu dostaw, od produkcji surowców, zaopatrzenia i obsługi po produkcję, dystrybucję i konsumpcję. Ryzyko szkody dotyczy raczej użytkownika końcowego niż personelu producenta żywności.
Co to jest identyfikacja zagrożeń: definicja
Identyfikacja zagrożeń to złożony proces rozpoznawania, dokumentowania i rozumienia różnych potencjalnych źródeł szkód. Systematyczne podejście obejmuje dogłębne zrozumienie środowiska pracy i interakcji między pracownikami, maszynami, narzędziami i procesami.
Dokładny proces identyfikacji zagrożeń jest kluczowy dla organizacji, aby skutecznie zarządzać ryzykiem związanym z bezpieczeństwem.
Rodzaje zagrożeń
Zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa w pracy są podzielone na kategorie, aby pomóc w identyfikacji, ocenie i skutecznym zarządzaniu ryzykiem. Zrozumienie różnych rodzajów zagrożeń ma kluczowe znaczenie dla wdrożenia odpowiednich środków bezpieczeństwa. Na przykład:
Zagrożenia fizyczne
Zagrożenia fizyczne to czynniki środowiskowe, które mogą powodować szkody bez kontaktu z ciałem. Obejmują one ekstremalne temperatury, narażenie na hałas, promieniowanie z różnych źródeł i słabe oświetlenie.
Zagrożenia chemiczne
Zagrożenia chemiczne występują, gdy pracownik jest narażony na kontakt z jakimkolwiek preparatem chemicznym w miejscu pracy w dowolnej postaci (stałej, ciekłej lub gazowej). Niektóre z nich są bezpieczniejsze od innych, ale w przypadku niektórych chemikaliów nawet minimalne narażenie może być niebezpieczne.
Zagrożenia biologiczne
Zagrożenia biologiczne obejmują narażenie na szkody lub choroby związane z pracą ze zwierzętami, ludźmi lub materiałami zakaźnymi. Miejsca pracy, takie jak szpitale, laboratoria i praca na zewnątrz mogą narażać pracowników na kontakt z krwią lub innymi płynami ustrojowymi, bakteriami i wirusami, ukąszeniami owadów lub pyłkami.
Zagrożenia ergonomiczne
Zagrożenia ergonomiczne odnoszą się do fizycznych aspektów pracy. Występują one, gdy rodzaj pracy, pozycje ciała i warunki pracy obciążają ciało. Nieprawidłowe ustawienie biurka, zła postawa i powtarzające się ruchy mogą prowadzić do zespołu cieśni nadgarstka lub przewlekłego bólu pleców.
Zagrożenia dla bezpieczeństwa
Zagrożenia dla bezpieczeństwa są najbardziej powszechne i występują w większości miejsc pracy. Obejmują one niebezpieczne warunki, które mogą powodować obrażenia, choroby lub śmierć.
Zagrożenia psychologiczne
Zagrożenia psychologiczne mają coraz większy wpływ na zdrowie psychiczne i samopoczucie pracowników. Mogą one obejmować zastraszanie w miejscu pracy, przemoc i wymagania dotyczące obciążenia pracą.
Jak identyfikować i rozpoznawać zagrożenia?
Proces identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka jest proaktywnym, ciągłym wysiłkiem na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa. Obejmuje on połączenie regularnych inspekcji, zaangażowania pracowników, badania incydentów, analizy pracy i oceny ryzyka. Dowiedz się więcej o certyfikacie bezpieczeństwa żwyności DNV- HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli)
Jak jednak można zidentyfikować zagrożenia w praktyce? Wdrożenie tych kroków tworzy bezpieczniejsze środowisko pracy i chroni cenne aktywa, tj. pracowników i konsumentów.
Inspekcja
Ten fundamentalny etap rozpoznawania zagrożeń obejmuje dokładne zbadanie miejsca pracy, w tym sprzętu, maszyn, obszarów roboczych i praktyk.
Badanie incydentów
Gdy dochodzi do incydentu, dochodzenie zapewnia krytyczny wgląd w występujące zagrożenia. Obejmuje to sprawdzenie, co się stało i dlaczego tak się stało. Czy doszło do awarii procesów, sprzętu lub komunikacji? Zrozumienie pierwotnej przyczyny jest kluczem do zapobiegania zagrożeniom w przyszłości.
Informacje zwrotne od pracowników
Pracownicy często jako pierwsi zauważają zmiany w miejscu pracy sygnalizujące potencjalne zagrożenie. Mają oni doświadczenie z narzędziami, materiałami i warunkami panującymi w danym środowisku. Zachęcanie do tworzenia kultury, w której pracownicy czują się komfortowo, zgłaszając potencjalne zagrożenia bez obawy przed represjami, ma zasadnicze znaczenie.
Analiza pracy
Każda praca ma swoje własne potencjalne zagrożenia, które można zidentyfikować poprzez szczegółową analizę, obejmującą rozbicie każdego zadania na poszczególne etapy i rozważenie powiązanych zagrożeń.
Ocena ryzyka
Jest to proces oceny potencjalnego ryzyka, które może być związane ze zidentyfikowanymi zagrożeniami. Obejmuje on określenie prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia prowadzącego do zdarzenia niepożądanego oraz powagi jego skutków.
Ciągłe doskonalenie
Identyfikacja zagrożeń jest procesem ciągłym. Wraz z ewolucją środowiska pracy i procesów zmieniają się także potencjalne zagrożenia. Ciągłe doskonalenie wymaga regularnego przeglądu i aktualizacji procesów identyfikacji zagrożeń, aby zapewnić ich skuteczność i adekwatność.
Przykłady identyfikacji zagrożeń
Istnieje wiele form zagrożeń. Zrozumienie sposobu identyfikacji zagrożeń jest kluczowym krokiem w skutecznej ocenie i kontroli ryzyka. Na przykład:
- Mokra podłoga: Gdy podłoga jest mokra z powodu rozlania, sprzątania lub wycieku, staje się zagrożeniem poślizgnięciem. Jeśli dojdzie do kontaktu z kablem elektrycznym pod napięciem, istnieje ryzyko porażenia prądem lub pożaru. Natychmiastowym działaniem jest oznakowanie obszaru, aby ostrzec pracowników o potencjalnym niebezpieczeństwie. Taki incydent obejmuje również zbadanie przyczyny rozlania lub wycieku i wdrożenie środków zapobiegających przyszłym zdarzeniom.
- Nowa substancja chemiczna: Wprowadzenie nowej substancji chemicznej do miejsca pracy to złożony proces. Dokładna identyfikacja zagrożeń obejmuje zrozumienie właściwości substancji chemicznej, jej potencjalnych skutków dla zdrowia i niezbędnych środków ochronnych. Karty charakterystyki dostarczają cennych informacji, ale identyfikacja zagrożeń obejmuje ocenę interakcji substancji chemicznej z innymi substancjami, określenie bezpiecznych procedur przechowywania i obsługi oraz przeszkolenie pracowników w zakresie reagowania w sytuacjach awaryjnych w przypadku narażenia.
- Nieodpowiedni sprzęt ochrony osobistej: Środki ochrony indywidualnej są niezbędne do ochrony pracowników (PPE). Nieodpowiednie PEE stanowią zagrożenie, ponieważ narażają pracowników na ryzyko, które w innym przypadku można by ograniczyć. Identyfikacja tych zagrożeń obejmuje ocenę wykonywanych zadań, występujących zagrożeń i przydatności dostarczonych środków ochrony indywidualnej.
- Stresory psychologiczne: Stres w miejscu pracy jest zagrożeniem, które może prowadzić do problemów ze zdrowiem fizycznym i psychicznym. Identyfikacja stresorów psychologicznych wykracza poza środowisko fizyczne, obejmując kulturę organizacyjną i wymagania związane z pracą. Obejmuje obciążenie pracą, terminy, relacje interpersonalne i systemy wsparcia. Działania łagodzące mogą obejmować programy zarządzania, promowanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym oraz wspieranie integracyjnego środowiska pracy.
Identyfikacja zagrożeń jest kluczowym elementem bezpieczeństwa w miejscu pracy. Nie chodzi tylko o rozpoznanie występujących zagrożeń, ale także o zrozumienie potencjalnych zagrożeń, które mogą się pojawić.