Dyrektywa UE 2023/1791 w sprawie efektywności energetycznej i norma ISO 50001

Jak system zarządzania energią może pomóc w zapewnieniu zgodności z przepisami

Nowa dyrektywa UE dotycząca efektywności energetycznej (UE 2023/1791) nakłada na państwa członkowskie obowiązek wprowadzenia przepisów mających na celu oszczędzanie energii. Ponieważ jest to dyrektywa, każdy kraj musi przetransponować, czyli przekształcić jej zapisy w swoje prawo. Oznacza to, że wkrótce przedsiębiorstwa będą musiały dostosować się do nowych krajowych regulacji. W tej sytuacji wdrożenie systemu zarządzania efektywnością energetyczną zgodnego z normą ISO 50001 może znacząco ułatwić organizacjom spełnienie wymogów prawnych i poprawić zarządzanie zużyciem energii.

Kluczowe założenia dyrektywy:

  • Zakres obowiązywania: Dyrektywa ma zastosowanie zarówno do sektora publicznego, jak i prywatnego. Oznacza to, że wpływa na działania podejmowane na wszystkich poziomach – od polityk unijnych, aż po konkretne przedsiębiorstwa.

  • Cel ogólnounijny: Kraje członkowskie UE mają wspólnie osiągnąć redukcję zużycia energii o 11,7% do 2030 roku w stosunku do prognozowanego zużycia. Ten cel będzie realizowany poprzez wprowadzanie bardziej rygorystycznych przepisów krajowych.

  • Wdrożenie w Polsce: Wymagania dyrektywy nie obowiązują bezpośrednio przedsiębiorstw. Państwa członkowskie, w tym Polska, mają czas do października 2025 roku na wdrożenie jej zapisów do swojego prawa. Możliwe jest również wprowadzenie na szczeblu krajowym bardziej surowych wymagań niż te określone w dyrektywie.

W jaki sposób norma ISO 50001 pomaga w spełnieniu wymogów dyrektywy UE 2023/1791?

ISO 50001 to uznana na całym świecie norma, która określa, jak stworzyć i zarządzać systemem zarządzania energią (EnMS). Jej głównym celem jest systematyczne poprawianie efektywności energetycznej w firmie.

Wdrożenie takiego systemu i uzyskanie certyfikatu ISO 50001 jest bardzo skutecznym sposobem na dostosowanie się do nowych przepisów. Co więcej, sama dyrektywa wyraźnie wskazuje, że certyfikowany system EnMS jest uznawanym rozwiązaniem dla firm o rocznym zużyciu energii przekraczającym 10 TJ i 85 TJ.

Wymagania dla firm o dużym zużyciu energii

Głównym punktem dyrektywy UE 2023/1791 jest artykuł 11, który wprowadza obowiązki dla firm zużywających dużo energii. Będziesz musiał wdrożyć system zarządzania energią lub przeprowadzić audyty energetyczne.

Obowiązki te zależą nie od wielkości firmy, ale od ilości zużywanej energii. Poniżej znajdziesz opis działań, które musisz podjąć, jeśli Twoja firma przekracza określone progi zużycia.

Średnie roczne zużycie energii (ostatnie 3 lata) Obowiązek wynikający z dyrektywy UE 2023/1791 (art. 11) *) Termin dostosowania się do wymogów
> 85 TJ (teradżuli) Przedsiębiorstwa spełniające ten próg muszą wdrożyć system zarządzania energią i uzyskać jego certyfikację przez niezależny organ (na przykład certyfikowany zgodnie z normą ISO 50001 EnMS). 11 października 2027 r.
> 10 TJ
(teradżuli)

Przedsiębiorstwa spełniające ten próg mają dwie możliwości:

Opcja 1: Wdrożenie EnMS (np. ISO 50001)

Opcja 2: Przeprowadzenie kwalifikowanego audytu energetycznego działalności i opracowanie ustrukturyzowanego planu działania w oparciu o jego wyniki. Pierwszy audyt musi zostać zakończony przed upływem terminu, a kolejne audyty powtarzane co cztery lata. Wynikowy plan działania w zakresie efektywności energetycznej musi być wykonalny i opublikowany w raporcie rocznym wraz z aktualnymi informacjami na temat postępów w jego realizacji.

 11 października 2026 r. (termin pierwszego audytu energetycznego i planu działania).

*) Obowiązuje dla obu progów: Przedsiębiorstwa, które wdrożyły system zarządzania środowiskowego (EMS) (np. ISO 14001) certyfikowany przez niezależny organ, mogą być zwolnione z powyższych wymagań, pod warunkiem że EMS obejmuje audyt energetyczny spełniający kryteria określone w dyrektywie.

Podsumowując, firmy, które zużywają dużo energii, będą musiały wdrożyć system zarządzania energią (na przykład zgodny z ISO 50001) albo regularnie przeprowadzać audyty energetyczne i informować o swoich działaniach. Nawet te firmy, które nie przekraczają wyznaczonych progów, są zachęcane do oszczędzania energii, ponieważ celem całej Unii Europejskiej jest jej zmniejszenie.

Jak DNV może pomóc?

Nasi eksperci w DNV pomogą Twojej firmie przejść przez proces dostosowania się do nowych przepisów. Posiadamy doświadczenie zarówno w wymaganiach dyrektywy, jak i w certyfikacji normy ISO 50001, dzięki czemu zapewniamy kompleksowe wsparcie na każdym etapie. Oferujemy następujące usługi:

  • Szkolenia: Prowadzimy szkolenia publiczne i prywatne, które uczą, jak skutecznie zarządzać energią i wdrożyć normę ISO 50001.
  • Analiza wstępna: Dajemy Ci narzędzia online do samodzielnej oceny, w jakim stopniu Twój obecny system zarządzania jest zgodny z normami ISO (Self-Assessment Suite)
  • Wsparcie we wdrożeniu: Nasi specjaliści pomogą Ci przeprowadzić analizę luk w systemie, wdrożyć system zarządzania energią i podzielą się najlepszymi praktykami z Twojej branży.
  • Audyty certyfikacyjne: DNV jest akredytowaną jednostką, która może przeprowadzić niezależny audyt Twojego systemu zarządzania energią pod kątem zgodności z normą ISO 50001.
  • Ponadto udostępniamy przydatne materiały, takie jak nasz przewodnik “10 kroków do efektywnego systemu zarządzania energią 10 Steps to an Efficient Energy Management System” , który można pobrać, aby zaplanować wdrożenie normy ISO 50001 w swojej organizacji.

Powiązane usługi i szkolenia